
Lubhalwe nguZukile Majova
Umhleli wezepolitiki
Elakuleli libuyele esigabeni sesithupha sokucishwa kukagesi njengoba amayunithi ayishumi aphehla ugesi ephazamisekile ezikhungweni ezihlukene zakwa-Eskom.
Lokhu kuwubufakazi bakamuva obukhombisa ubungozi bamayunithi aphehla amalahle akwa-Eskom kanti njengoba kungena ubusika ungaphezu kuka-30% umthamo ongatholakali wamandla kagesi.
Lokhu kungenxa yohlelo lwamathenda olungavumeli u-Eskom ukuthi uthenge ngokuqondile umkhiqizo futhi ngaleyo ndlela kubambezeleke ukuthengwa kwezingxenye zezinsimbi zokulingisa iziteshi eziphazamisekile.
Ngenxa yalokhu, ukubuyiselwa emsebenzini kwamayunithi akhishelwe ukulungiswa kunqamula i-grid engaphezu kuka-3,000 MW ezosindisa izwe ezigabeni ezintathu zokucisha ugesi.
NgoMsombuluko, i-grid ayikwazanga ukuhlinzeka ngamandla anele ukuze izindlu zikhanye.
U-Eskom uthi ubukulindele ukwanda kwamanani okusetshenziswa kukagesi ebusuku futhi lokhu sekuphonsele inselelo yokubuyela esigabeni sesithupha kusukela ngehora lesine ntambama kuze kube ihora lesihlanu ekuseni nsuku zonke kuze kube kwenziwa esinye isaziso.
“Ngenxa yokubambezeleka ekubuyiselweni kwamayunithi aphehla ugesi ayishumi, elakuleli lizongena esigabeni sesithupha sokucishwa kukagesi.
Ukuhlukaniswa kwamandla njengamanje kungu-18,751 MW kanti amayunithi aphazamisekile akhiqiza u-2,407 MW.”
Kusukela ngoLwesibili, izakhamuzi zingalindela ukunqanyulwa kukagesi kathathu okuzohlanganisa amahora ayisishiyagalombili emjikelezweni wamahora angu-24.
Izindaba ezinhle ezingaba khona mayelana ne-grid kulindeleke ukuthi zingene kusukela ngoMfumfu uma i-Koeberg Unit 1 ibuyela emsebenzini ikhiqiza u-970 MW.
Umthamo owengeziwe ulindelekile ekubuyiselweni kabusha kwe-Kusile’s Units yokuqala eyesibili kanye neyesithathu ngomhlaka-28 kuLwezi, umhlaka-11 kuZibandlela kanye nomhlaka-24 kuZibandlela.
Ngokuhlangene la mayunithi akhiqiza u-2,400 MW kanti uNgqongqoshe Wezamandla kagesi u-Kgosientsho Ramokgopa uqinisekise ngokubuyela kwabo emsebenzini ukuze behlise ukucishwa kukagesi kwesigaba sokuqala nesigaba sesibii phakathi nezinyanga zasehlobo.
URamokgopa utshele abezindaba ukuthi ulindele ukuthi kufakwe ugesi ongu-6 000 MW we-grid ezinyangeni eziyisithupha ezizayo, okuhlanganisa nokungenisa ugesi emazweni angomakhelwane.
“Sizobona amazinga encipha kakhulu okucishwa kukagesi uma sesikwazi ukwenza zonke lezi zinyathelo zokungenelela, njengokungenisa ugesi ezweni lase-Mozambique njengesibonelo kanye nezindaba ezithinta ukuthengwa kukagesi ophuthumayo sikwazi nokulawula ama-megawatts,” kusho uRamokgopa.
Isithombe esingenhla: Abasebenzi bakwa-Eskom