Lungani Zungu
Lapho ukushisa kwezomthetho kuvulwa, uJacob Zuma ubuyela emaqhingeni akhe amadala – ukubambezela, ukubambezela nokubambezela.
NgoMsombuluko bekungekho okwehlukile eNkantolo eNkulu yaseMgungundlovu, lapho uZuma azama khona ukuthi icala lakhe lichithwe unomphela.
Ithimba labammeli bakaZuma – abammeli uDali Mpofu noThabani Masuku – batshele iJaji uPiet Koen ukuthi iklayenti labo belingahambisani nobufakazi ecaleni elibhekene neZikhali.
Bafuna kuhlehliswe ukuqulwa kwecala lenkohlakalo kuze kube uZuma ukwazi ukuvela enkantolo ngokomzimba anikeze ubufakazi bomlomo. Lesi isicelo esisha esicelweni sakhe esikhethekile sokuncenga.
Akugcini lapho.
Lowo owayenguMengameli, obhekene namacala ayi-18 kusukela ngowe-1990 okushushumbisa izikhali ufuna umshushisi woMbuso u-Billy Downer ashiye esikhundleni njengomshushisi oholayo.
Kodwa ummeli wombuso uWim Trengove ufingqe isicelo sikaZuma njengenye yamaqhinga akhe “e-Stalingrad” awasebenzisile ukugwema ukuphendula.
UTrengove uthe imizamo kaZuma yokususa uDowner njengomshushisi oholayo ayinasisekelo. Leli qhinga selivele lichithiwe yiNkantolo eNkulu yokuDluliswa kwamacala kwamanye amacala amabili – icala elibizwa ngokuthi yizinhloli zamakhasethi nokuhlala ngokushushiswa ngokuphelele.
“Lokhu kumane nje kungukuvuselelwa kwezikhalazo ezindala ezigqokiswe ukuzivikela okukhethekile. Kodwa kumane kuyinkohliso. Kusetshenziswa kabusha izikhalazo ezindala,” esho.
Ithimba labammeli bakaZuma lize lanciphisa izigaba eziyi-135 esicelweni sakhe samanje esicelweni sangaphambilini seNkantolo yoMthethosisekelo semvume yokudlulisa icala.
“Lesi sicelo yisizini ka-Stalingrad yama-27, futhi yilokho kuphela,” kusho uTrengrove, ebhekise kwiqhinga likaZuma lokulwa nawo wonke amaphuzu asemthethweni njengoba kwenza amasosha ase-Russia ukuvikela idolobha labo empini yaseJalimane ngesikhathi seMpi Yomhlaba yesibili.
Umbuso uyasiphikisa isicelo sikaZuma sokuthi kuhlehliswe icala.
“Ufuna ngenkani ukugwema ukuphendula amacala enkohlakalo, ukukhwabanisa nokuxhashazwa kwemali okumayelana naye,” kusho uTrengove.
UMpofu uthe unenkinga yokubonisana noZuma, osejele lase-Estcourt, lapho edonsa khona isigwebo sezinyanga eziyi-15 ngenxa yokweyisa umyalelo weNkantolo yoMthethosisekelo.
UZuma uvele esidlangalaleni, esebenzisa i-Zoom, okokuqala ngqa selokhu aboshwa ngomhla ziyisikhombisa kuNtulikazi ngenxa yokudelela umyalo wokuvela ngaphambi kwekhomishini yophenyo lokulawulwa koMbuso.
Wabingelela ngesandla kwikhamera futhi wamamatheka ngaphambi kokuthi kuqale inqubo.
Ijaji uKoen lizimisele ngokuqala leli cala, kwazise selidonse isikhathi esingaphezu kweminyaka eyi-15.
Uzokhipha isinqumo sakhe ngoLwesibili ngo-10 ekuseni.
Umhlaziyi wezepolitiki uMntwana uMashele uthe uZuma ufuna ukuvela mathupha ukuze abalandeli bakhe bathutheleke enkantolo enkulu yaseMgungundlovu.
“Ucabanga ngokwezepolitiki, ngaphezu komthetho. Leli isu lakhe. Ufuna ukukhombisa izitha zakhe zepolitiki ukuthi abantu basamthanda.”