Lungani Zungu
Zingaphezu kweyizi-3 000 izinduna e-KZN ezifuna imali eyisigidi esiyi-R1,4 okwakumele ibuyele kubo ngowezi-2014 nguMengameli wangaleso sikhathi uJacob Zuma.
Yimali engashiya uhulumeni wesifundazwe engenamali uma ingakhishwa.
Kepha uma uMcwaningimabhuku-Jikelele uTsakani Maluleke enendlela yakhe, izinduna zingase zingatholi ngisho isenti.
I-AG ixwayise uhulumeni wase-KZN ngokuthi angayikhokhi le mali ephuma esikhwameni somphakathi esivele sinenkinga.
Izinduna zibambe uchungechunge lwemashi, zicela imali ezathenjiswa yona ngesikhathi uZuma esayina isimemezelo samaholo abo ngowezi-2014.
Induna uDumisani Khuzwayo wakwaQwabe ophethe ukusuka kwaMaphumulo kuya eNdwedwe uthe uhulumeni uqala impi angeke ayinqobe.
“Umbhedo lo. Sekuphele iminyaka silinde imali yethu,” esho.
“Uhulumeni kumele anqamule amaholo abasebenzi bakhe. Kumele sonke sibe nesabelo esilinganayo emiholweni kahulumeni.”
Uthe akulungile ukuthi umholo wabo wenyanga obalelwa emalini eyizi-R9,000 awukanyuki selokhu baqala ukuhola ngowezi-2017.
Ngowezi-2019, isifundazwe sakhokha imali eyizigidi ezingama-R334 emiholweni yezinduna.
UNdunankulu uSihle Zikalala wamukele lo mbiko.
“Umbiko we-AG ukhombise ubungozi obukhona njengokuthi kukhokhwe izinduna.”
Umbiko we-AG uphinde wagxeka isimangalo soMnyango wezeMpilo njengesinciphiso kwisabelomali sesifundazwe.
UZikalala uthe: “Kumele sihlale emzileni wokuba yisifundazwe esibonwa njengesikwazi ukwenza umsebenzi omuhle wokugcinwa kwamabhuku okungenaphutha kanye nokubusa okuhle. Okusemqoka ukuthi kumele sikwazi ukuphendula ngawo wonke amasenti esinikezwe wona ukuthi siwanakekele.”
Uhulumeni umile kwelokuthi akanayo imali, esabisa ngokuya enkantolo ukugwema ukukhokha imali.
UFrancois Rodgers, umholi osanda kuqokwa we-DA esifundazweni naye uthe uhulumeni akakwazi ukukhokhela izinduna.