Isobishini i-Rugby Sevens 

Uma owendebe yebhola lombhoxo i-Sevens wehluleka kanjalo nelombhoxo liyahluleka. I-Rugby Sevens isenkingeni futhi idinga usizo njengoba kunendebe yegolide yama-Olympics okumele ithathwe, kuxwayisa uLucky Maree.

Isimanga! E-Los Angeles ama-Blitzboks akhombise ukuphuma endleleni ngendlela abadlali abaziphathe ngayo. Nase-Vancouver kuphenduke amatafula kwaqubuka izinxushunxushu.

Ukuphatheka kabi ekhempini yama-Blitzboks kufinyelele ezingeni lokuthi abadlali baqale ukulwa nabanye abadlali. 

Ngesikhathi abadlali base-Canada becasula abadlali bakuleli, abakuleli bangene ogibeni. Yize abase-Cananda bebedinga ukukhunjuzwa ukuthi akuwona wonke umdlalo owumdlalo we-ice hockey, bekungadingekile ukuthi iqembu livume ukuwela ogibeni. Ngisho nokaputeni uSiviwe Soyiswape naye uzibandakanye nempi futhi lokhu bekusemdlalweni wokuhlungela indawo ka-13.

Ngemuva komqhudelwano wangesonto eledlule, elakuleli lehlele endaweni yesikhombisa ohlwini lwe-World Sevens.

Emasontweni amane isekethe iya e-Hong Kong, okuyikhaya leNdebe i-Sevens kodwa akukho okukhombisa ukuthi ukuhlehla kwe-Blitzboks ngeke kuqhubeke.

Ubani owaziyo ukuthi bazobe sebekuphi uma kufika ama-Olympics asehlobo e-France ngoNtulikazi ngo-2024?

Isifundo esidumile okumele sifundwe ngesentombazane eyathi kunina: “Mama, ngibe sengozini. Ngilindele umntwana.” 

Ephendula umama wathi: “Uya ocansini olungavikelekile nomuntu ongamazi owahlangana naye ekilabhini. Ubulindeleni?  Umabonakude kanokusho?”

Ukusola umqeqeshi uSandile Ncgobo ngokuhluleka kweqembu kufana nokusola uWayne Pivac ngokuhluleka kwe-Wales Rugby. Ngabe ukuxosha uPivac nokunikeza uWarren Gatland umsebenzi kuzowenza kanjani umehluko? 

Akumangalisi ukuthi uGatland, osebukeka njengonogwaja ogqolozele isibani sokuzingela, ethe esidlangalaleni: “Ukube ngangazi ukuthi kuqhubekani ngabe angiwuthathanga umsebenzi.”

Bambalwa oRassie Erasmus’ kulo mhlaba. I-Sevens ayinaye uRassie ongasiza lo mkhumbi ocwilayo. Kungani i-South African Rugby Board ingenzi lutho ngalokhu?

Ukuthi kungani i-Sevens ithathwa njengengane yokutholwa yebhola lombhoxo laluleli,  kuseyimpicabadala. 

Kungani i-Sevens ingakhushulelwa ezikoleni njengomdlalo webhola lombhoxo ngaphambi kokuba izingane zidlulele eminyakeni engu-15? I-Sevens kulula ukuyidlala, bonke abadlali bayabandakanyeka ngaso sonke isikhathi futhi kulula kakhulu ukufundiswa nokuqeqesha. Kodwa lowo umbuzo wolunye usuku.

Uma i-Sevens ihluleka, ibhola lombhoxo lihlulekile. I-Sevens ayiwona umugqa omncane endaweni ethile lapho abafana abambalwa abadlala khona ukuze bajabule.

Kuyingxenye ebalulekile yezemidlalo. Umuntu othile ndawana thize kufanele akubone lokho futhi kufanele asize. I-Gatland ayikwazi ukulungisa i-Wales. UNgcobo akakwazi ukulungisa ama-Blitzboks.

Ukutshela uRassie owenza izimanga namaBhokobhoko ukuthi kumele enze okufanayo kwi-Sevens akulungile ngoba uneNdebe Yomhlaba okufanele ayiwine.

Kodwa kukhona okumele athathe izintambo futhi enze ukungenelela okukhulu, okuhle futhi kufanele kwenzeke manje. I-Olympic gold isengcupheni.

Izihloko zakamuva