
Lubhalwe nguZukile Majova
Umhleli Wezepolitiki
UHelen Zille kungenzeka ukuthi akanalo ikhono elihle kwezokuxhumana kodwa awukwazi ukuphikisa akushoyo mayelana nohlelo lwamavoti athi lucheme ne-ANC.
Isibonelo, amaqembu amane aphikisayo i-Build One SA (Bosa), i-ActionSA, i-Rise Mzansi kanye ne-Change Starts Now ngamaqembu amane okufanele abe yinhlangano eyodwa enamandla eNingizimu Afrika.
Awucabange nje sekukhona iqembu elilodwa elakhiwe ngowayengumholi we-DA uMmusi Maimane, owayeyiMeya yaseGoli uHerman Mashaba, owayengumhleli uSongezo Zibi kanye nesikhulu samabhizinisi esihlonishwayo uRoger Jardine.
UZille uthi amaqembu amancane aphikisayo kumele wonke ajoyine i-DA. Kodwa lowo akusiwo umqondo ophusile.
I-DA ayinandaba nokusebenzela imiphakathi yabantu abamnyama namakhaladi. Isuke inentshisekelo yokuwasebenzisa njengezithutha zokuvota hhayi njengababambe iqhaza elibalulekile eqenjini.
La maqembu amane angenhla osohlwini olukhulayo nolunamandla lwabantu abamnyama abasezingeni eliphakathi – kusukela kubasebenzi bakahulumeni kuya kubaphathi abasezingeni eliphakathi ezimbonini ezimele.
Leli qembu linamandla amakhulu okuthenga futhi likhokha izintela ezigcina uhulumeni esebenza.
Yilona leli qembu eveliyiva kuMnuz Jacob Zuma ngesikhathi ethatha izintambo ku-ANC.
Njalo ntambama okhethweni i-ANC ihlale ikhononda ngamavoti aleli qembu okuvamise ukugqamisa inkohlakalo edla lubi ezinhlakeni zikahulumeni.
Kungekudala, i-DA ibiheha abaholi abaqavile futhi ibizoheha abaningi babo ukube ayizange ibakhiphe abaholi abaningi abamnyama abanethonya emazingeni ayo.
Muva nje, leli qembu liphoqe lowo owayeyimeya yaseGoli uDkt Mpho Phalatse – onethonya kwezombusazwe – ukuthi abuyele emsebenzini wakhe wangasese ngemuva kokubukelwa phansi ku-DA.
Ngaphandle nje kokudida abavoti, la maqembu amane aphikisayo akhungathekisa abatshalizimali abahambisana nentando yeningi abafuna ukuxhasa ngezimali amaqembu afana nawo asekelwe phezu kwezimiso ezibalulekile zoMthethosisekelo.
Ukube laba abane basungule iqembu elilodwa bebengakwazi ukuhlanganisa inqwaba yalaba baxhasi bakhe ubumbano olunzima ngokwanele ukuze i-ANC ishelwe amanzi.
Futhi manje njengoba sekukhona ne-EFF noMkhonto Wesizwe, kunesidingo esikhulu seqembu elifuna ukulwela amalungelo abantu nenkululeko yabo.
I-ANC ngokwayo ithi ayiseyona inhlangano eyayiyiyo. Futhi lokho kuyiqiniso. Sibuka mihla namalanga abezokuphepha kuhulumeni we-ANC bevulela ngenhlamvu kumalungu omphakathi angahlomile ngoba ebhikishela amanzi okuphuza ahlanzekile.
Osesithombeni esingenhla: USongezo Zibi we-Rise Mzansi, uRoger Jardine we-Change Starts Now, uHerman Mashaba we-ActionSA kanye noMmusi Maimane we-Build One SA.
Umthombo: X