Lubhalwe nguZukile Majova
Ezweni lapho kungcono ube notho kunokuthi ungabi nalutho, uNgqongqoshe wezeziMali u-Enoch Godongwana ngabe ushawela ihlombe ngokuhlinzeka ngesaphulelo sika-25% kuma-solar roof panel.
Kodwa njenge sikhuthazo sokuthi imindeni itshale izimali kuma-solar panels ukuze kunciphe isisindo sokusetshenziswa kukagesi, lesi sixazululo akukabi isona.
UNgqongqoshe unconyiwe ngokuzibophezela ukuthi uzosiza u-Eskom ngesikweletu esifinyelela ku-R254 billion.
Inkampani kagesi inesidingo esikhulu semali ephuthumayo ukuze ivuselele futhi inakekele iziteshi zayo zokuphehla ugesi ngamalahle kanye nokuqeda ukucishwa kukagesi osekubiza umnotho imali cishe engaphezu kuka-R1 billion ngosuku.
Ngesikhathi ethula inkulumo yakhe yesabelomali sika-2023/4 e-City Hall yaseKapa ngoLwesithathu, uGodongwana uveze intela ebiza u-R9 billion ezokhokhwa emithonjeni yamandla avuselelekayo.
“Njengoba kumenyezelwe uMengameli, sizophinde sethule uhlelo olusha lwentela olukhuthaza abantu ukuthi bafake ama-solar ophahleni ukuze kwehliswe ingcindezi ye-grid futhi kusize ukucisha ugesi.
“Abantu abafaka ama-solar ophahleni kusukela mhla zizinye kuNdasa 2023 bazokwazi ukufaka isicelo sesaphulelo sika-25% wezindleko zamaphaneli, kuze kufike ku-R15,000.
“Lokhu kungasetshenziswa ukunciphisa isikweletu sabo sentela ngonyaka wentela ka-2023/24,” kusho uNgqongqoshe.
Uma kubhekwa izindleko zohlelo lwe-solar PV lwekhaya elijwayelekile, abagxeki bathi uNgqongqoshe bekufanele ahambe kakhulu kunalokho.
Umhlaziyi wezamandla uChris Yelland uyavuma: “Intela entsha ye-solar PV iyadumaza futhi iyasabisa kakhulu.
“Amaphesenti angu-25 kuphela e-capex angase anxeshezelwe emalini engenayo yentela yabantu futhi ngonyaka wezimali ka-2023/24 kuphela.
“Ayikho intela yokungenisa amaphaneli e-solar PV, ama-inverter noma isitoreji sebhethri kwamanye amazwe.”
Isabelomali sikaGodongwana siphinde sagxekwa ngokuhluleka ukwenyusa isibonelelo sika-R350 esitholwa ngabangasebenzi njalo ngenyanga.
Imi ndawonye selokhu yethulwa ngesikhathi sobhubhane lwe-Covid-19 ngo-2020 futhi abagxeki bathi inani layo langempela lehlisiwe ngenxa yokwehla kwamandla emali.
Imali yesibonelelo sikahulumeni yabadala neyokukhubazeka inyuke ngo-R90 kusukela ngoMbasa kanye no-R10 ngoNcwaba, okwenza lesi sibonelelo sibe ngu-R2,090.
Imali yesibonelelo sezingane sikahulumeni izonyuka ngo-R30 iye ku-R510 kanti isibonelelo sikahulumeni sizokhuphuka ngo-R60 siye ku-R1,130.
Bangaphezu kuka-29 million abantu bakuleli abaphila ngezibonelelo zikahulumeni, okuhlanganisa abathola izibonelelo zezenhlalakahle bangu-18 million kanye nabantu abangu-11 million abahola isibonelelo sikahulumeni sika-R350 esakhishwa ngenxa ye-Covid-19.
Osesithombeni esingenhla: UNgqongqoshe wezeziMali uMnu Enoch Godongwana
Umthombo wesithombe: Twitter