Arthur Greene
Akukholakali ukuthi – uNgqongqoshe wase-UK uhambe amakhilomitha angaphezu kwezi-8 000 waya e-Zambia ukuyokhuluma kwinkonzo yesikhumbuzo yomholi uKenneth Kaunda engazi nokuthi lo mholi uvela kuliphi izwe.
Amakhulu abaholi – bendawo nabasuka kulo lonke izwekazi – bahlangane enhlokodolobha i-Lusaka bezohlonipha umengameli wokuqala wase-Zambia, oshone mhla zi-17 kuNhlangulana eneminyaka engama-97 ubudala.
Emi phambi kwesixuku ebesihlanganisa uMengameli wase-Zambia u-Edgar Lungu noMengameli uCyril Ramaphosa e-National Heroes Stadium, uJames Dudderidge uthe:
“Namuhla i-United Kingdom iyazwelana ngokudlula emhlabeni kukaDkt Kaunda, kanye nomndeni wakhe, abangani bakhe nabantu base-Zimbabwe.”
Impela, uDudderidge udidanise i-Zambia ne-Zimbabwe.
Esiqeshini sale nkulumo, ikhamera iveze uRamaphosa obeke izandla ebusweni ngokushesha – ebonakala emangele ngephutha likaDudderidge.
Okubi kakhulu ukuthi uDudderidge ubehambele e-Zambia ukuyokwethula le nkulumo, kodwa ubengalazi nokuthi izwe abemi kulo yiliphi ingasaphathwa eyezwe uKaunda abekade elihola.
Ukwenza izinto zibe zimbi kakhulu, uDudderidge ubefunda kumbhalo!
Kodwa-ke, okubuhlungu kakhulu ngaleli phutha eliyihlazo ukuthi uDudderidge ummele i-UK, izwe elenza i-Zambia ikoloni iminyaka engama-65 – kanti uKaunda uyena mholi owakhulula i-Zambia embusweni wayo.
Omunye umsebenzisi ku-Twitter ubhale wathi: “Kungani ebekhuluma lapha, yini ebimenza afaneleke ukukhuluma?”
Kodwa uDudderidge engathola induduzo ngeqiniso lokuthi ukuphambanisa amagama amazwe ase-Afrika akuyona into engajwayelekile kosopolitiki baseNtshonalanga.
UDonald Trump, ngesikhathi esengumengameli waseMelika, waduma ngokusho izwe lakhe yedwa ngenkathi ebiza i-Namibia ngokuthi “i-Nambia.”
Umthombo wevidiyo: @AfricasMartha