Awuhambanga ngendlela obekulindeleke ngayo owokuvalwa kwezwe  

Lubhalwe ngu-Everson Luhanga

Umbhikisho we-EFF wokuvalwa kwezwe awuhambanga ngendlela obekulindeleke ngayo.

UNobhala-Jikelele we-ANC uFikile Mbalula ojwayele ukungagwinyi amagama ubhale ekhasini lakhe laku-Twitter mayelana nombhikisho wathi: “Umbhikisho wokuvalwa kwezwe awuhambanga ngendlela obekulindeleke ngayo.”

Amaqembu amancane abantu abonakale ecula futhi edansela izingoma zomzabalazo.

Kodwa sibone abantu bengakhombisi ntshisekelo kulo mbhikisho. Abaningi bawushaye indiva ngesikhathi abanye bekhetha ukuhlala ekhaya kunokuthi bajoyine.

Ngaphandle kwamabhizinisi avale iminyango yawo ezingxenyeni eziningi zezwe njengezinyathelo zokuphepha, bekungekho usongo ebhizinisini noma empilweni njengoba amaphoyisa kanye nezokuphepha ezizimele bebebhekana nanoma ubani owenza izinto ezisolisayo.

Umbhikisho we-EFF wokuvalwa kwezwe ufakazele ukuthi izwe alinazo izinkinga zamaphoyisa nezinsiza. Kunalokho izwe linentando yeningi, ukucekelwa phansi kwangaphakathi kanye nezindaba eziqhutshwa izinkampani ezizimele.

Mayelana nomthamo walo wokuphehla ugesi ezinsukwini eziyisikhombisa ezedlule, ukucishwa kukagesi kwehliswe kwasuka esigabeni sesithupha kwaya esigabeni sokuqala futhi akuzange kubebikho ngeSonto.

Amaphoyisa ahlanganise amasosha aphansi kanye nasemoyeni. Uhulumeni uphinde waletha amalungu akwa-SANDF ukuze asize ukugcina umthetho nokuhleleka.

Izwe kanye nezakhamizi zalo ezijwayelekile bazizwe bephephile – umuzwa abaningi abathi abakaze babe nawo eminyakeni edlule.

Izakhamizi eziningi zithi ukwehluleka kukahulumeni ukuletha izidingo kubantu kungaphezu komuntu ofana noMengameli uCyril Ramaphosa yedwa. Kube ukwehluleka kukahulumeni ophethwe i-ANC oshiye abavoti bawo ngezithembiso ezingafeziwe.

NgoMsombuluko ekuseni okhulumela amaphoyisa kazwelonke uBrigadier Athlenda Mathe uthe amaphoyisa abophe abantu abangu-87 ezweni lonke ngamacala okudala udlame nokusabisa emphakathini.

UMathe uthe bangu-41 ababoshwe eGoli, bangu-29 e-North West kanye nabangu-15 e-Free State. Kuphinde kwaboshwa abantu nakwezinye izifundazwe ezifana neMpumalanga kanye ne-Eastern Cape.

UVincent Ndima ongomunye wabaholi e-Alexandra ohole ezinye zezakhamizi zase-Alex ukuthi zijoyine abomthetho ukuqinisekisa ukuthi umbhikisho uqhutshwa ngokuthula uthe uhlabeke umxhwele ngendlela amaphoyisa awusingathe ngayo umbhikisho.

“Izikhulu bezisukumela phezulu uma zibona kukhona osolisayo noma owenza okuphambene nomthetho,” esho.

Ayikho imigwaqo evaliwe ezingxenyeni eziningi zezwe, kanti imigwaqo enguthelawayeka ibingenalutho futhi izimoto bezihamba ngendlela evamile.

Izithombe namavidiyo azungeza ezinkundleni zokuxhumana ezahlukene aveza isithombe sosuku olujwayelekile kuleli.

Amaphoyisa abelane ngezithombe zasemoyeni ezikhombisayo ukuthi imigwaqo nemiphakathi ibingaphazanyiswa yilutho nokuthi ibinokuthula kangakanani.

Abantu bebebonakala ezithombeni beqhubeka nempilo yabo yansuku zonke.

Kodwa ekhuluma nezinkumbi zabantu ePitoli umholi we-EFF uJulius Malema uthe: “Lona kube umbhikisho oyimpumelelo kakhulu emlandweni womzabalazo wakuleli.

“Namhlanje bakuhoxisile ukucishwa kukagesi ngoba amafemu asebenzisa ugesi omkhulu, izinxanxathela zezitolo bezivaliwe kanye nezikole.

“Bekungekho iloli noma isitimela esihambayo. Namuhla elakuleli belivaliwe,” usho lokhu kwaqhuma ihlombe elikhulu eliphuma kubalandeli bakhe abebebuthene e-Church Square e-Tshwane.

Izwe lonke liye lazamula kakhulu lalungiselela ukugubha usuku lwamalungelo abantu ngokuthula ngoLwesibili.

Izihloko zakamuva