Lubhalwe nguRorisang Modiba
Isikhungo iCentre for Development and Enterprise sithi bangu-12 million abantu baseNingizimu Afrika abangasebenzi, kanti bangu-1 000 abantu abangenela ulayini wokungasebenzi nsuku zonke iminyaka engu-17.
Isola inkohlakalo, ama-red tape nezinqubomgomo ezimbi, ifuna kube nezinguquko emithethweni yabasebenzi, amabhizinisi amancane, ezemfundo kanye nasemikhakheni engekho emthethweni.
INingizimu Afrika ibhekene nenye yezinkinga ezimbi kakhulu zokuntuleka kwemisebenzi emhlabeni, njengoba izinkulungwane zabantu zilahlekelwa imisebenzi nsuku zonke iminyaka engu-17.
ICentre for Development and Enterprise (CDE) ithi lokhu kwenzeke ngoba uhulumeni wehlulekile ukwenza izinguquko zangempela emnothweni.
Umqondisi weCDE u-Ann Bernstein uthe bangaphezu kwezigidi ezingu-12 abantu abafuna umsebenzi kodwa abawutholi. “Iminyaka engu-17, abantu abangu-1,000 bajoyina ulayini wokungasebenzi nsuku zonke,” kusho yena. “Uhulumeni ulokhu egwema izinguquko ezinkulu ezidingekayo ukulungisa lokhu.”
I-CDE ithe izinhlelo zemisebenzi yesikhashana njengePresidential Employment Stimulus kanye ne-Expanded Public Works Programme (EPWP) zisiza isikhashana nje. “Sidinga umnotho odala imisebenzi yangempela, ehlala njalo,” kusho uBernstein, kubika iBusinessTech.
Kule minyaka engu-20 edlule, isibalo sabantu abafuna umsebenzi sikhule ngo-42%, kodwa isibalo semisebenzi sikhule ngo-15%.
I-CDE isola lokhu enkohlakalweni, ukuhluleka komasipala, ukuwa kwezinkampani zikahulumeni ezifana no-Eskom noTransnet, kanye nemigomo engemihle.
“Uma umnotho ungakhuli, nemisebenzi ayikhuli,” kusho uBernstein.
Le nhlangano ikholelwa ukuthi uma umnotho ukhula ngo-4% ngonyaka, iNingizimu Afrika ingadala amathuba omsebenzi amasha angu-400 000 minyaka yonke.
Kodwa ukubambezeleka kwezombusazwe kulokhu kumisa inqubekelaphambili.
Icela izinguquko emithethweni yezabasebenzi, ukuqeqeshwa okungcono nokusekelwa kwamabhizinisi amancane. Ifuna ukuhlolwa kwezinyanga ezingu-12 kwabasebenzi abasha, amakolishi ezobuchwepheshe nemithetho elula yokusiza izinkampani ezincane ukuthi ziqashe futhi zikhule.
Esithombeni esingenhla:Owesilisa ophethe iqwebhe olubhalwe ukuthi udinga umsebenzi.
Umthombo wesithombe: Pexels
