Abalimi abathukuthele bakhala ngokungafakwa ezinhlelweni ezintsha

Lubhalwe nguDylan Bettencourt

Abalimi bathi uMnyango wezoLimo wabashaya indiva wasayina i-Agricultural and Agro-processing Master Plan ngaphandle kokuzwa uvo lwabo.

Abaholi abafana noTheo de Jager noBennie van Zyl baxwayisa ngokuthi lolu hlelo lubeka ipolitiki ngaphambi kokulima, ukuphepha, ukulawulwa kwezifo nokukhiqiza.

Abalimi bathukuthele bayaveva ngemuva kokuthi uhulumeni esayine i-Agricultural and Agro-processing Master Plan ngaphandle kokulalela izikhalo zabo.

UTheo de Jager weSouthern African Agri Initiative uthe lolu uhlelo ngaphandle kwabalimi futhi akukho lutho kulo olusiza labo abasebenzisa umhlaba.

Uthe lolu hlelo luyehluleka ukubhekana nezinkinga zangempela ezifana nokugcina amapulazi enenzuzo, esimeme futhi ephephile.

“Uma uguquko lubekwe ngaphezu kwakho konke okunye, kuba nenkinga yokucisha kukagesi, izibhedlela eziwohlokayo kanye nezinkampani zikahulumeni ezingenamali,” kusho uDe Jager, kubika i The Citizen.

Uthe uMnyango wezoLimo uzishaye indiva zonke izikhalo eziyisishiyagalolunye abazilethile.

“Ngenxa yokuthi uNgqongqoshe usephuma kwi-DA akwenzi ukuthi lolu hlelo lwamukeleke.”

UBennie van Zyl wenyunyana yabalimi i-TLU-SA uthe amalungu abo axoshwa emcimbini wokusayina ngo-2022 ngenxa yokubuza ukuthi kusho ukuthini ushintsho okuyigama elivela izikhathi ezingu-92 ohlelweni.

Uthe ushintsho alukwazi ukuza ngaphambi komnotho.

“Sisabambelele ezweni lapho imibono ibaluleke kakhulu kunokwenza izinto zisebenze,” kusho uVan Zyl.

Wengeze wathi amapulazi anikezwe abanikazi abasha uhulumeni aseyekile ukukhiqiza.

Ngonyaka ka-2008, abalimi banikeza imibono ewusizo ukusiza abalimi abasha baphumelele. “Abalimi bethu basaphakela leli zwe sisengabathengisi bokudla okuphumela ngaphandle,” esho.

Umlimi wezinkomo eFree State uTewie Wessels uthe lolu hlelo aluzinaki izinkinga ezikhona. “Konke kuyizithembiso, akukho okwenzekayo. Uyazibuza ukuthi bangayisebenzisa yini imithetho abalokhu bekhuluma ngayo.”

Esithombeni esingenhla: Umlimi.

Umthombo wesithombe: Pexels

Izihloko zakamuva