Lucky Sithole
Ngempelasonto kwenzeke izinto ezinhle emcimbini wokuvula we-Six Nations emqhudelwaneni obuseYurophu.
Ukuwina kwe-Ireland ngo-29-7 ibhekene ne-Wales enkundleni yezemidlalo i-Aviva ebigcwele e-Dublin kwenziwe kwabamnandi kakhulu ngesikhathi ukaputeni wase-Wales uDan Biggar ekhala ngokuthi iqembu lakhe alikwazanga ukudlala ngokwanele.
Ukuthi abadlali base-Wales bazizwa kanjani ngokweyiswa uDan Biggar, oyindoda engaziwa ngokudlala kahle, akurekhodiwe.
U-Eddie Jones, ekhuluma ngokuhlulwa i-Scotland ngo-17-20 enkundleni yezemidlalo i-Murrayfield, ucishe wafana noRassie Erasmus ngesikhathi enza ihlaya ethi “Lindani ividiyo, nginethimba abadidiyeli abaphezu kwayo kuyimanje”.
Kodwa obekujabulisa kakhulu izixuku ukuzwa amashumi ezinkulungwane zabalandeli becula bethi-“Ireland, Ireland, together standing strong”, abalandeli baseNgilandi becula bethi-“Swing low, sweet chariot” kanye nabalandeli base-France becula bethi-La Marseillaise iculo elinencazelo ekhethekile.
Ngemuva kwalokhu okwenzekile ngomhlaka-24 kuMasingana ngesikhathi abantu abayisishiyagalombili belahlekelwa izimpilo zabo ngenxa yesibhicongo – abalandeli bebhola abangu-50 000 bavunyelwe ukubukela umdlalo wamanqamu we-Afcon enkundleni yezemidlalo i-Olembo e-Cameroon.
Abalandeli abangu-2 000 abebebuthene enkundleni yezemidlalo i-Loftus Versfeld kufanele ngabe bakuthokozele ukubuka i-Bulls inenebula i-Lions.
Abalandeli abangu-2 000 abebegcwele enkundleni yezemidlalo yaseKapa nabo babe nosuku oluhle ngesikhathi bebukela i-Stormers inenebula i-Sharks.
Iqiniso ukuthi, ayikho into ehlabayo njengokukhala kwempempe kanompempe ezungeza izihlalo ezingenalutho ezingu-50,000 zenkundla yezemidlalo.
Uma kubhekwa ubunzima abantu abake babhekana nabo ngesikhathi somvalelo, iqiniso ukuthi ukuvimba abantu ukuthi baye emqhudelwaneni yezemidlalo akubalulekile kangako. Kodwa kunomthelela ongenakuphikwa emoyeni wabantu.
Omunye uthatha ngokuthi uNgqongqoshe wezeMidlalo waseNingizimu Afrika uNathi Mthethwa kumele abe matasatasa ngempela nengxenye yesikhundla sakhe, okuwubuCiko namaSiko.
Ngaphandle kwalokho kumele ngabe usephumele obala manje ukuzochazela abalandeli bebhola, ikhilikithi kanye nombhoxo ezweni lonke ukuthi kungani imithetho eqinile yokuvalwa kwemiqhudelwano yezemidlalo ingagcinwa ngendlela.
Siyacela Ngqongqoshe Mthethwa. Ungakhona yini ukuthi uzinike isikhathi ohlelweni lwakho olugcwele, ulungise udaba lwabalandeli bezemidlalo abavaleleka ngaphandle ezinkundleni zemidlalo? Okungenani ungabachazela yini abantu ukuthi kungani abantu baseNingizimu Afrika, ngokungafani nabalandeli emhlabeni wonke ngisho nakuzwekazi i-Afrika imbala, bengavunyelwe ukuya emqhudelwaneni yezemidlalo?